علمی-اجتماعی
|
||||||||||||||||
یک شنبه 11 تير 1396برچسب:, :: 17:49 :: نويسنده : شمیلا سیامکی
نوع دیگری از استدلال قیاسی در منطق وجود دارد؛ در این نوع استدلال نتیجه یا نقیض آن در مقدمات استدلال وجود ندارد. در این نوع قیاس، کوچکترین واحد قضیه نیست بلکه اجزای قضیه از جمله موضوع و محمول دارای اهمیت هستند. قالب کلی استنتاج در منطق محمول اصطلاحاً قیاس اقترانی نامیده میشود. قیاس اقترانی از دو قضیه حملی تشکیل میشود و نتیجه آن نیز یک قضیه حملی است؛ به مثالهای زیر توجه کنید:
هر آهنی فلز است؛ هر فلزی رساناست - پس هر آهنی رساناست.
هر اسبی حیوان است؛ بعضی از اسبها سفید هستند- پس بعضی از حیوانات سفید هستند.
موضوع نتیجه قیاس را «حد اصغر» مینامند.(مانند آهن و حیوان در قیاسهای بالا) و محمول نتیحه را « حد اکبر» میخوانند.(مانند رسالانا و سفید در قیاسهای فوق) نام مقدمهای که مشتمل بر حد اصغر است، «صغرا»( هر آهنی فلز است و هر اسبی حیوان است) و مقدمهای که مشتمل بر حد اکبر است، «کبرا» است.(مانند هر فلزی رساناست و بعضی اسبها سفید هستند.) و بالاخره «حد وسط» موضوع و یا محمولی است که در هر دو مقدمه تکرار شده و در نتیجه حذف میشود.(مانند فلز و اسب) حد وسط در منطق اهمیت خاص دارد زیرا بین مقدمات و نتیجه پیوند مناسب برقرار میکند؛ از قضایایی که حد وسط یا حد مشترک نداشته باشند، به قضایای بیگانه تعبیر میکنند و این قضایا نتیجهای در بر نخواهند داشت؛ مانند:
هر کبوتری پرنده است؛ هر شتری نشخوار کننده است؛ ــــ
نظرات شما عزیزان:
درباره وبلاگ موضوعات آخرین مطالب آرشيو وبلاگ پیوندهای روزانه پيوندها
تبادل
لینک هوشمند
نويسندگان
|
||||||||||||||||
|